Đúc tượng Ngũ Vị Tôn Quan bằng đồng tại Đồ đồng Việt

Đúc tượng Ngũ Vị Tôn Quan bằng đồng tại Đồ đồng Việt

Ngày đăng: 30/08/2023 02:52 PM

    Trong tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt, chúng ta thường được nhắc tới ngũ vị tôn quan. Vậy Ngũ Vị Tôn Quan gồm những ai và họ có ảnh hưởng như thế nào đến tín ngưỡng tâm linh. Bài viết sau đây chúng tôi sẽ giúp quý vị có thêm kiến thức về tượng Ngũ Vị Tôn Quan.

    Đúc tượng Ngũ Vị Tôn Quan bằng đồng tại Đồ đồng Việt

    Tôn quan Đệ Nhất: là con trai cả của đức vua cha Bát Hải Động Đình, được lưu truyền trong dân gian với tên gọi Đức Thánh Cả. Tước phong Đào tiên đệ nhất – Điều thất hoàng thái tử Vương Quan thượng đẳng tối linh thần. Danh hiệu vua phong Tham nghị triều chính Vương Quan. Ngài trực tiếp hầu cận bên phải đền vua cha Bát Hải Động Đình (đền Đồng Bằng) thay quyền và đại diện cõi nhân gian, thừa hành Tam giới, tâu đối tội phúc nhân danh cõi thượng thiên (trên trời) nhưng ông không giáng trần nên không có đền (trước đây) và ngày tiệc chính, nhưng ở trong bất cứ đền nào cũng có tượng ông, ngồi giữa trong Năm Tòa Ông Lớn, mặc áo bào đỏ, đội mũ cánh chuồn

    Tôn quan  Đệ Nhị ( quan Đệ Nhị giám sát ) là con trai thứ hai của Vua Cha Bát Hải Động Đình với tước phong Nhạc thần đại vương – Đô đài giám sát – Đệ nhị thượng ngàn giám sát đại vương thượng đẳng tối linh thần. Ông là người văn võ toàn tài, thông minh chính trực, được khắp muôn nơi ngưỡng mộ, các vương tôn công tử đều thuận tình đến làm học trò. Trên Thiên Đình, ông được giao quyền giám sát quản cai Sơn Lâm, Thượng Ngàn, ông giáng thế ban phúc cho dân, khi dân chúng bị hạn hán.

    Tôn quan Đệ Tam (Đệ Tam Thượng thiên hoàng thái tử vương quan) với tước phong Thủy tào điển sứ – Đệ tam thủy thần nhạc đại vương thượng đẳng tối linh thần. Đền thờ Ngài được lập ở Lạng Sơn, Hưng Yên, Lảnh giang linh từ (Nam Hà) và các cửa sông. Đền Ngài còn ở Thái Bình đằng sau đền Đồng Bằng phía đường 10 đi Hải Phòng.

    Tôn quan Đệ Tứ: là Quan lớn Khâm Sai quyền cai tứ phủ với tước phong Thiên Hựu đại vương thượng đẳng tối linh thần, là con trai thứ tư của Vua Cha Bát Hải Động Đình và ngự trên Thiên Đình, biên chép sổ sách sinh tử. đền thờ Ngài ở đền Mẫu Sinh và đền Thánh Hóa. Đền thờ Ngài còn ở sau đền Đồng Bằng phía đường 10 đi Hải Phòng. Ông ít khi giáng trần nên cũng không có đền thờ riêng mà chỉ được thờ ở hầu hết các phủ đền trong Năm Tòa Ông Lớn.

    Tôn quan Đệ Ngũ: là con trai thứ năm của Vua Cha Bát Hải Động Đình với tước phong Đệ ngũ tôn quan thượng đẳng tối linh thần – Cao Lỗ đại vương – Đệ ngũ Tuần Tranh, Ngài thống lĩnh thiên địa binh, thay quyền tam tứ phủ đại diện cho con người (nhân vi chúa tể), thu chấp kim ngân tài mã, giải oan nghiệp sớ cho trần gian, cùng với Quan Lớn Đệ Tam, Quan Lớn Đệ Ngũ cũng là một vị quan lớn danh tiếng hết sức lẫy lừng, được nhân dân xa gần tôn kính phụng thờ.

    Ngũ vị Vương Quan, các vị đều mặc võ quan, mang kiếm hay kích, màu sắc võ phục thì tuỳ thuộc các vị thần ở các phủ như: Thoải phủ mặc màu trắng, Thiên phủ mặc màu đỏ, Nhạc phủ mặc màu xanh, Địa phủ mặc màu vàng. Quan lớn Đệ Tam và Quan Đệ Ngũ đều thuộc Thoải phủ, dòng Long Vương Bát Hải. Trách nhiệm của ngũ vị này là giáng vào thanh đồng để bắt đầu "mở phủ" cho các giá đồng sau được theo vào người đồng.